Nowe platformy dla bocianów i nie tylko

„Domek wielorodzinny” dla bocianów i innych gatunków ptaków stanął na słupie energetycznym eksploatowanym przez olsztyński oddział ENERGA-OPERATOR w Milejewie koło Elbląga. To pierwsza w Polsce platforma pod gniazdo bocianie dodatkowo wyposażona w budki lęgowe dla małych i średniej wielkości ptaków.

– Z bocianich gniazd korzystają nie tylko ich budowniczowie. Bardzo chętnie osadzają się w nich wróble, czy puszczyki. Zaobserwowaliśmy również dudka. W gnieździe, którego nie wykorzystały już bociany, swoje schronienie znalazły kaczki krzyżówki. Wysoka platforma na słupie energetycznym jest dla ptaków bardzo bezpiecznym schronieniem, dlatego tak chętnie się tam osiedlają – tłumaczy Krzysztof Konieczny, ornitolog z Fundacji Przyrodniczej „pro Natura”. – Dlatego pomyślałem, czy konstruując platformę, nie udałoby się od razu przygotować komfortowego schronienia także dla tych mniejszych ptaków. Dzięki temu nie muszą czekać aż bocian zbuduje swoje gniazdo, gdyż ten proces trochę trwa, ponadto ptaki od razu otrzymują budki przystosowane do swoich potrzeb, skrojone pod konkretne gatunki ptaków. I tak powstała platforma Konieczny–Łukasik (od nazwisk dwóch autorów tej konstrukcji – pomysłodawcy i wykonawcy).

Bocian i jerzyk w jednym stali domu. Bocian na górze, a jerzyk na dole.

W tym roku ENERGA-OPERATOR rozszerzyła swoje działania na rzecz ochrony bociana białego i jego siedlisk także na inne gatunki ptaków. W Milejewie koło Elbląga na słupie energetycznym eksploatowanym przez olsztyński oddział Spółki została zamontowana prototypowa platforma, posiadająca specjalne szuflady, w których swoje gniazda mogą zakładać różne ptaki. Innowacyjna konstrukcja została wymyślona przez ornitologa Krzysztofa Koniecznego, który od wielu już lat współpracuje z energetykami, wspólnie popularyzując wiedzę przyrodniczą i dbając o populację bociana białego w Polsce.

– Działanie to doskonale wpisuje się w ciągłe doskonalenie organizacji, które jest fundamentem Systemu Zarządzania Środowiskowo-Energetycznego funkcjonującego w Spółce. Zastanawialiśmy się, jak objąć ochroną mniejsze gatunki ptaków. Propozycja platformy z lokum dla ptasiej gromady spełniła nasze zamierzenia. Teraz będzie ona testowana w naturalnych warunkach. Jeśli wraz z gniazdem przetrwa często występujące na tych obszarach wiatry huraganowe, platformy takie będą montowane na szerszą skalę – powiedziała Anna Gawrońska, koordynator środowiskowo-energetyczny w ENERGA-OPERATOR.

Najwięcej miejsc lęgowych znajdą tam wróble, czy mazurki. Specjalne otwory przygotowano także dla jerzyków, z których obecności cieszą się również okoliczni mieszkańcy. Jerzyk bowiem potrafi upolować nawet 20 tys. komarów, much i meszek w ciągu jednej doby. Ornitolodzy mają nadzieję, że na nowe lokum być może skusi się też sowa pójdźka, która jest bardzo rzadko występującym gatunkiem i zazwyczaj gniazda buduje w starych stodołach.

Energetycy dla bocianów

ENERGA-OPERATOR od 25 lat zakłada platformy pod bocianie gniazda. Od początku współpracy energetycy z przyrodnikami zamontowali ich już ponad 12 tys., a w samym 2021 roku zamontowano i wyremontowano ponad 500 takich konstrukcji. Bociany szczególnie upodobały sobie tereny Warmii i Mazur, gdzie budują najwięcej gniazd i dlatego właśnie tam ENERGA-OPERATOR ustawiła już 5200 platform. Oprócz montażu platform pod gniazda, pracownicy Operatora zakładają specjalne odstraszacze na elementach sieci czy nawet – w szczególnych przypadkach – przebudowują fragmenty linii zagrażające porażeniem bocianów.

– Działania, jakie od lat prowadzą energetycy Energi Operatora podejmowane są z uwagi na bezpieczeństwo samych bocianów, które coraz chętniej na miejsce budowy gniazd wybierają właśnie słupy energetyczne, ale również ze względu na infrastrukturę energetyczną. Wyniesienie gniazda ponad linię chroni zarówno jego lokatorów, jak i same przewody, zabezpieczając je między innymi przed kontaktem z materiałami wykorzystanymi przez ptaki jako budulec – zaznacza Anna Gawrońska.