Na słupach ENERGA-OPERATOR mieszka już 13,5 tysiąca bocianich rodzin

31 maja obchodzony jest w Polsce Dzień Bociana Białego. To święto szczególne także dla energetyków. Szacuje się, że tylko na słupach należących do ENERGA-OPERATOR mieszka ¼ polskiej populacji bociana białego.

Energetycy każdego roku, kiedy bociany przebywają zagranicą, montują oraz remontują kilkaset platform pod ich domy. Najwięcej tego typu konstrukcji, ponad 5800, znajduje się na terenie olsztyńskiego Oddziału ENERGA-OPERATOR.

Budowa gniazda na słupach energetycznych zapewnia bocianim pisklętom ochronę przed drapieżnikami. Platformy montowane przez energetyków wynoszą natomiast ptasie domy ponad linię energetyczną chroniąc ich lokatorów przed kontaktem z elementami infrastruktury znajdującymi się pod napięciem.

Bocianie gniazda na słupach energetycznych, które nie są jeszcze wyposażone w platformę, zgłaszać można na adres: bociany@energa-operator.pl.

− Platformy są montowane na słupach, na których bociany założyły już gniazdo w poprzednich latach. Energetycy nie zakładają konstrukcji w miejscach przez siebie wyznaczonych, lecz działają zgodnie z „wytycznymi” przyszłych lokatorów, ponieważ jest mała szansa, że bocian zaakceptowałby miejsce z góry mu wyznaczone – wyjaśnia Anna Gawrońska Koordynator Sekcji Ochrony Środowiska w ENERGA-OPERATOR – Część z gniazd powstaje też „tylko na próbę” i bociany nie będą z nich dalej korzystać. W opinii przyrodników montaż nowej platformy jest uzasadniony wtedy, gdy bocianie gniazdo na słupie miało lokatorów przez co najmniej dwa lata z rzędu – dodaje Anna Gawrońska.

Zabudowa platformy to praca na kilka godzin. Energetycy najpierw wyłączają zasilanie linii, aby bezpiecznie zdemontować istniejące gniazdo. Natomiast ustawianie podestu może wykonane zostać już przy załączonej linii w tzw. technologii prac pod napięciem – tak, aby do minimum ograniczać przerwy w dostawach energii do odbiorców.

Nie tylko platformy

Poza montażem platform ENERGA-OPERATOR podejmuje wiele innych działań, których celem jest pomoc w ochronie populacji bociana białego. Energetycy wspomagają m.in. prowadzone przez ornitologów akcje obrączkowania. W ostatnim czasie w ramach współpracy z Małopolskim Towarzystwem Ornitologicznym zaobrączkowanych zostało kilka tysięcy bocianów. Obrączki pozwalają śledzić trasy wędrówek ptaków, poznać ich zwyczaje, a także zagrożenia na jakie są narażone. Wszystko to pozwala na zaplanowanie działań pomagających w lepszej ochronie gatunku.

W tym roku energetycy wspierają również organizowany przez przyrodników 8 Międzynarodowy Spis Bociana Białego. Taki spis odbywa się raz na 10 lat. Ostatni miał miejsce w 2014 roku. Tegoroczny spis ma na celu m.in. stworzenie bazy gniazd bocianich, która dostępna będzie za pośrednictwem Internetu, i z której będą mogły korzystać także służby techniczne ENERGA-OPERATOR.

Energetyczni obrączkarze

Energetycy, po odbyciu odpowiedniego szkolenia, angażują się również w akcje obrączkowania bocianów jako obrączkarze. W grudniu ubiegłego roku przeszkolonych zostało 19 pracowników ENERGA-OPERATOR, którzy zgłosili się do udziału w programie obrączkowania. Szkolenie prowadzili pracownicy Centrali Obrączkowania Ptaków oraz przedstawiciele Małopolskiego Towarzystwa Ornitologicznego.

Pomóc bocianom może każdy

Pomóc bocianom może każdy z nas, chociażby zbierając i wyrzucając w odpowiednie miejsce sznurki, które mogłyby one zanieść do swojego gniazda. Taki budulec jest dla nich niebezpieczny, ponieważ powoduje ryzyko zaplątania, obrażeń a nawet śmierci.

Zaobrączkowanie bocianów umożliwi ornitologom i wolontariuszom śledzenie ich wędrówek. Także i w to może zaangażować się każdy nas. Konieczne jest spisanie numeru znajdującego się na obrączce – w tym celu można wspomóc się wykonaniem zdjęcia.

Na plastikowej zielonej obrączce numer zaczyna się od litery T, po nim następują 4 cyfry. Jest on dość dobrze widoczny, ale możemy też spotkać bociany zaobrączkowane wcześniej, czarnymi obrączkami z białymi napisami, a także bociany, które mają tylko obrączkę metalową. Zapisane na niej cyfry są nieco trudniejsze do odczytania.

Zanotowany numer można następnie przesłać poprzez formularz na stronie Stacji Ornitologicznej Muzeum i Instytutu Zoologii Polskiej Akademii Nauk – https://ring.stornit.gda.pl/ – wraz z opisem okoliczności spotkania z bocianem. Strona umożliwia również przesłanie, jako załącznika, wykonanych zdjęć.

Informację o miejscu zaobrączkowania i wszystkich odczytach obrączki tego ptaka, a także późniejszych jego losach w latach następnych, zgłaszający będzie mógł śledzić na stronie Stacji Ornitologicznej MiIZ PAN.

Warto pamiętać również o tym, że na adres bociany@energa-operator.pl można zgłaszać nie tylko miejsca do zamontowania platformy, ale również problemy związane z tymi już istniejącymi – np. konieczność ich wymiany lub odchudzenia gniazda.