Wielki program modernizacji polskich sieci energetycznych

Energa-Operator pozyskała ponad 7,5 mld zł z Krajowego Planu Odbudowy na największy w historii spółki program modernizacji i cyfryzacji sieci energetycznej w północnej i środkowej Polsce. Modernizacja i budowa łącznie 21 tysięcy kilometrów sieci zwiększy bezpieczeństwo energetyczne kraju i wpłynie docelowo na niższe ceny energii dla odbiorców końcowych. Będzie to możliwe między innymi dzięki planowanemu przyłączeniu aż 9 GW źródeł odnawialnych o niewielkich kosztach zmiennych wytwarzania energii, wraz z magazynami energii. Program umożliwi także podłączenie do sieci 200 tysięcy nowych prosumentów. Wartość całego programu w perspektywie do 2035 roku to 40 mld zł.  

Program inwestycyjny Energa-Operator zakłada przyłączanie do sieci nowych źródeł odnawialnych wraz z magazynami energii, które stabilizują pracę systemu i zmniejszają uzależnienie od warunków pogodowych. Zgodnie z nową strategią magazyny energii Grupy ORLEN osiągną docelową moc 1,4 GW. Efektem programu modernizacyjnego będzie zwiększenie niezawodności sieci dla 3,5 miliona klientów i możliwość lepszego wykorzystywania energii odnawialnej, nie obciążonej zmiennymi kosztami paliw kopalnych oraz kosztami regulacyjnymi związanymi z emisjami.

- Rozpoczynamy bardzo ambitny projekt, który będzie realnym wsparciem polskiego rozwoju gospodarczego i wydatnie wzmocni bezpieczeństwo energetyczne kraju. Północna Polska będzie odgrywała coraz większą rolę w transformacji energetycznej. Już dzisiaj koncentrują się tu nasze źródła odnawialne na lądzie. Tutaj powstaną też 4 morskie farmy wiatrowe i magazyny energii zapisane w naszej strategii. System ten będzie wspierany przez dwie powstające elektrownie gazowo-parowe oraz dwie kolejne, które planujemy w Gdańsku i Grudziądzu. Program modernizacji sieci to wyczekiwane przez mieszkańców regionu oraz biznes zwiększenie dostępu do czystej i atrakcyjnej cenowo energii. Jego wykonawcą będzie Grupa Energa, pełniąca kluczową rolę w procesie strategicznej transformacji polskiej energetyki  – powiedział Ireneusz Fąfara, Prezes Zarządu ORLEN.

Program zakłada między innymi budowę ponad 11 tysięcy kilometrów nowych linii elektroenergetycznych oraz modernizację blisko 10 tysięcy kilometrów linii istniejących, w tym skablowanie 7 tysięcy kilometrów linii średniego napięcia. Oznacza to wzrost udziału linii kablowych z 25% do 35%. W ramach programu planowane jest przyłączenie około 350 tysięcy nowych odbiorców energii elektrycznej i 1600 ogólnodostępnych stacji ładowania pojazdów, miedzy innymi przy trasach A1 i S7. To także około 1000 zaawansowanych technologicznie transformatorów i elementów sterowania poziomami napięcia, poprawiających zdolność sieci do dystrybucji energii ze źródeł odnawialnych. Inteligentne sieci dystrybucyjne pozwolą między innymi na rozbudowę ciepłownictwa opartego o energię elektryczną.

Rozbudowa i modernizacja sieci to także zwiększenie atrakcyjności inwestycyjnej stref ekonomicznych w Pruszczu Gdańskim, Słupsku czy Koszalinie oraz przygotowanie ich na przyjęcie energochłonnych biznesów. To także wsparcie dla rozwoju portów morskich, w tym terminali gazowych i paliwowych oraz elektromobilności i powszechnej elektryfikacji transportu publicznego.      

– Pomorze staje się ważnym miejscem na energetycznej mapie Polski, a jest także atrakcyjną lokalizacją, coraz częściej dostrzeganą przez poważnych inwestorów. Już ponad 50 proc. produkowanej przez nas energii pochodzi z odnawialnych źródeł, a rozwój portfela OZE jest dla nas priorytetem. Aby ten energetyczny krwiobieg funkcjonował, potrzebna jest też sprawnie działająca, inteligenta sieć dystrybucyjna. Nasza spółka – Energa-Operator, przygotowujemy się więc do modernizacji i rozbudowy sieci o bezprecedensowej skali, a środki, które udało się pozyskać z Krajowego Planu Odbudowy, zapewniają około 20% finansowania całego, 10-letniego planu rozwojowego – podkreśla Sławomir Staszak, Prezes Zarządu Energi SA.

Do sieci Energa-Operator przyłączonych jest obecnie 9,6 GW źródeł odnawialnych, czyli jedna trzecia wszystkich mocy odnawialnych w Polsce. W ramach realizacji programu inwestycyjnego poziom ten wzrośnie do prawie 19 GW, a planowana liczba prosumentów zwiększy się z 300 do 500 tysięcy.

- Energa-Operator od lat jest najbardziej „zielonym” operatorem systemu dystrybucyjnego. Dzisiaj około 60 proc. energii elektrycznej wykorzystywanej na terenie naszego działania pochodzi z odnawialnych źródeł energii – jesteśmy więc jednym z europejskich liderów transformacji energetycznej wśród dystrybutorów. Dzięki nowoczesnym rozwiązaniom technicznym, finansowanym m.in. z Krajowego Programu Odbudowy zapewnimy inwestorom, firmom i mieszkańcom większy komfort, niezawodność dostaw energii i rozwój , centrów logistycznych, centrów przetwarzania danych, instalacje niezbędne dla kolei dużych prędkości oraz rozwój stacji ładowania pojazdów elektrycznych dużych mocy  – mówi Robert Świerzyński,  Prezes Zarządu Energa-Operator.     

Energa-Operator pozyskała środki z KPO w formie niskooprocentowanej pożyczki BGK. Wcześniej spółka pozyskała również 3,5 mld zł preferencyjnego finansowania programu modernizacji sieci od Europejskiego Banku Inwestycyjnego.

- Bank Gospodarstwa Krajowego to instytucja z misją na rzecz rozwoju społeczno-gospodarczego Polski, dlatego jesteśmy obecni wszędzie tam gdzie realizowane są inwestycje kluczowe dla naszego kraju. Dzisiejsza umowa pożyczki choć zawarta na rozwój i modernizację infrastruktury przesyłowej i dystrybucyjnej, ma znacznie większy wpływ. To inwestycje, które warunkują m.in. rozbudowę systemu energetyki rozproszonej – OZE i magazyny energii. Warto podkreślić, że preferencyjne finansowanie infrastruktury sieciowej w dużym stopniu pozwoli na stworzenie podstaw do dalszej dekarbonizacji polskiej gospodarki. To działania, które bezpośrednio przekładają się na bezpieczeństwo i transformację energetyczną Polski. – mówi Mirosław Czekaj, prezes BGK.

Energa-Operator to największy dystrybutor zielonej energii w Polsce, do jej sieci przyłączonych jest 9,6 GW mocy pochodzących z OZE (31% w Polsce).  Spółka jest także liderem wdrożenia smart grid w Polsce. Zaawansowana cyfryzacja i automatyzacja sieci pozwoliła m.in. skrócić czas przerw w dostawach prądu aż o jedną trzecią, zminimalizować straty energii, utrzymać odpowiednie poziomy napięcia i mocy. Spółka jest też w absolutnej awangardzie inteligentnego opomiarowania: 86 procent jej odbiorców korzysta już z liczników zdalnego odczytu.