Podstawy prawne wprowadzenia klastrów energii, jako nowego podmiotu mogącego funkcjonować w sieci energetycznej:

• Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz.U. z 2024 r. poz. 1361, z późn. zm.) – dalej „Ustawa o OZE”,
• Ustawa z dnia 17 sierpnia 2023 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz.1762, z późn. zm.).

Klaster energii jest porozumieniem (formą umowy) zawartym pomiędzy działającymi lokalnie podmiotami zajmującymi się wytwarzaniem, konsumpcją, magazynowaniem i sprzedażą, ciepła, chłodu, energii elektrycznej w transporcie (paliw), pozwalającym na zapewnienia jego stronom korzyści gospodarczych, społecznych, środowiskowych lub zwiększenia elastyczności systemu elektroenergetycznego.

Przedmiotem ww. porozumienia jest wytwarzanie, równoważenie zapotrzebowania, dystrybucja, magazynowanie oraz obrót energią elektryczną, z naciskiem na wykorzystanie odnawialnych źródeł energii.

Zgodnie z Ustawą o OZE wśród członków klastra powinien znaleźć się przynajmniej jeden z następujących podmiotów:

• jednostka samorządu terytorialnego lub
• spółka kapitałowa utworzona przez jednostkę samorządu terytorialnego z siedzibą na obszarze działania klastra energii, lub
• spółka kapitałowa, której udział w kapitale zakładowym spółki, o której mowa w lit. b, jest większy niż 50% lub przekracza 50% liczby udziałów lub akcji.

Obszar działalności klastra energii:

• nie może przekraczać obszaru powiatu w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2024 r. poz. 107, z późn. zm.) lub 5 sąsiadujących ze sobą gmin,
• nie może obejmować połączeń z sąsiednimi krajami,
• członkowie klastra energii są przyłączeni do sieci dystrybucyjnej tego samego operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV.

Klaster energii reprezentowany jest przez koordynatora, który może być dowolnym członkiem klastra energii lub specjalnie powołaną w tym celu spółdzielnią, stowarzyszeniem czy fundacją.

Wymogi/kryteria, których spełnienie umożliwi rozpoczęcie obsługi klastra energii przez Energa-Operator S.A.

Klaster energii w chwili zgłoszenia przez koordynatora do Energa-Operator S.A. oraz do wybranych sprzedawców energii elektrycznej musi znajdować się w rejestrze klastrów energii prowadzonym przez Prezesa URE.

Podstawowe warunki, jakie muszą spełnić wszyscy członkowie klastra energii, celem przyjęcia klastra do obsługi przez Energa-Operator S.A.:

1. aktywne umowy o świadczenie usług dystrybucji albo umowy kompleksowe, zawierające zapisy umożliwiające rozliczenie świadczonych usług dystrybucji członka klastra energii,
2. umowy te rozliczane będą na podstawie jednomiesięcznego okresu rozliczeniowego,
3. liczniki zdalnego odczytu (LZO) w rozumieniu art. 3 pkt 64 ustawy - Prawo energetyczne.

Energa-Operator S.A. zobowiązana jest do zawarcia ze sprzedawcami Generalnych Umów Dystrybucji dla usługi kompleksowej lub zmiany dotychczasowych umów, aby umożliwić sprzedawcom obsługę i rozliczanie klastrów energii.

Zgłoszenie klastra energii do Energa-Operator S.A. przez koordynatora

Koordynator będący stroną porozumienia klastra energii, wpisanego do rejestru klastrów energii prowadzonego przez Prezesa URE, powinien dokonać oficjalnego zgłoszenia klastra energii do Energa-Operator S.A., a także do wybranych sprzedawców energii, z którymi poszczególni członkowie klastra energii mają zawarte umowy kompleksowe.

Zgłoszenia klastra energii należy dokonać za pomocą wypełnionego i podpisanego przez koordynatora klastra dedykowanego wniosku na adres mailowy: centrala@energa-operator.pl

Wniosek koordynatora klastra energii wpisanego do rejestru klastrów energii

(Uwaga!) Złożenie powyższego wniosku przez koordynatora nie jest podstawą do wprowadzenia mechanizmu rozliczania wsparcia klastra energii, o którym mowa w art. 184k ust. 1 ustawy o OZE. Aby mechanizm ten został uruchomiony wymagane jest złożenie przez koordynatora klastra oświadczenia potwierdzającego spełnienie warunków ustawowych.

Oświadczenie koordynatora klastra energii

Zgłoszenie i oświadczenie może zostać złożone przez koordynatora w jednym czasie, o ile warunki o których mowa w oświadczeniu, na dzień składania wniosku przez koordynatora, są spełnione.

Po weryfikacji zgłoszenia przez Energa-Operator S.A.

W przypadku spełnienia wymogów formalnych Energa-Operator S.A. informuje o przyjęciu zgłoszenia do realizacji, a tym samym rozpoczęcie aktualizacji umów o świadczenie usług dystrybucji z członkami klastra.
W przypadku nie spełnienia warunków formalnych zgłoszenie zostanie odrzucone ze wskazaniem niedotrzymanego warunku.

Odrzucenie zgłoszenia jest tożsame z zakończeniem procesu po stronie Energa-Operator S.A. W celu rozpoczęcia ponownie procesu wymagane jest nowe zgłoszenie od koordynatora.

Dla PPE członków klastra energii nie posiadających LZO, Energa-Operator S.A., dokona ich wymiany w terminie do 90 dni kalendarzowych od dnia przyjęcia do realizacji zgłoszenia klastra energii.

Zgłoszenie zmian w obsługiwanym przez Energa-Operator S.A. klastrze energii

Każda zmiana w składzie klastra energii powinna zostać zgłoszona przez koordynatora klastra do Energa-Operator S.A. na adres mailowy: centrala@energa-operator.pl poprzez ponowne przesłanie uzupełnionego zgłoszenia i oświadczenia potwierdzającego spełnianie warunków ustawowych.

Mechanizm wsparcia klastrów energii